ترجمه حدیث قدسی و

گریز به احوالات عصر عاشورا

 

جلالتنده حسینون عقول حیراندور

دگل غلو یازیلسا نقدر نقصاندور

 

وجودی مظهر آیات حی اکرمدور

فدا اولوم آدینا، آدی اسم اعظمدور

 

خدا که خلق ایلیوبدور بو کون و امکانی

ویروب ظهوره بو خلقتده صنع پنهانی

 

همین بو خلقته اون دورت وجود اولوب علت

ویروب جهاندا بو اون دورت وجوده چوخ عزت

 

بولار تمامیسی گلدور، عزیز دوراندور

نه گل، وجودیلری سربسر گلستاندور

 

حسین و لیک بو اون دورت گلشنین گلدور

عزیز فاطمه دور، کردگاره سوگلیدور

 

عبث دگل که بونا ایل به ایل دوتولار یاس

بونون جلالتی اولماز بیر اوزگه شخصه قیاس

 

جلالتنده حسینی لر ایتمیوب اغراق

بونا اولوبدی عزادار و روضه خوان، خلاق

 

سیخشمور عقلوه مطلب، دئمه که حدثیدور

یازان امام، روایت حدیث قدسیدور

 

ایدن زماندا مناجات، طور حقده کلیم

خدای عالمه عرض ایتدی ای خدای علیم

 

محمد (ص) امتینون فرقی سایر امتیله

ندور؟ کلیموه بولدور بو سری حکمتیله

 

اولاندا درگه حقه کلیم عرض رسا

همان او حالیده سس خلق اولوندی یا موسی

 

نقدر خالقینین خلقه افضیلتی وار

او قدر امت مرحومه نین مزیتی وار

 

شرفده، فرقی خداوند چون محال ایلدی

کلیم بو شرفین علتین سوال ایلدی

 

بویوردی حضرت موسایه، خالق حکمت

سبب بو عزته واردور اولاردا اون خصلت

 

دئدی ندور او خصال؟ امتیم ایده منظور

محیط صوتیله اولدی محاط وادی طور

 

علم دور امت مرحومیه گوزل عادت

صلوه و صومیله حج و جهاد و خمس و زکات

 

پیمبری اولارین خاتم رسالتدور

سبب شرفلرینه جمعه دور، جماعتدور

 

کلیمه دوقوزینی بولدوروب حق یکتا

اونومجین سوراشاندا، بیوردی عاشورا

 

دئدی که دوقوزی واضحدی ای علیم و خبیر

خصال تسعه ده لازم دگل منه تفسیر

 

اونومجی لفظده اما وار عمده بیر معنا

صریح ویر خبرین، مستتردور عاشورا

 

بویوردی ندبه دی مفهموم لفظ مدغمده

دئدی کلیم که بو ندبه هانسی بیر غمده؟

 

جواب گلدی حبیبیم محمده (ص) موسی

کرامت ایلمیشم بیر قیز اسمیدور زهرا

 

جمالی جلوه لنر، همچو نیر اعظم

حسین آدینلی او خاتونه بیر اوغول ویرم

 

شهید ایده لر اونی عاشر محرمده

باشین کسله سو ویرمزله ساحل یمده

 

جزاده امت مرحومیه اولار او غیاث

اونون غمنده بو دنیاده هر ذکور و اناث

 

اگر ایده لر بیر قطره گوز یاشین جاری

اونون آدین یازارام من حسین عزاداری

 

من اوز جلالمه آند ایچمشم، عزاداری

بهشتیمه آپارام گورمیه غضب ناری

 

حسینون آدی گلنده او گوز که اشکی آخار

همان گوزه یارادان چشم رافتیله باخار

 

حسین یولوندا بیری مصرف ایتسه بیر درهم

بو دهرده بیره یتمیش، اونا عوض ویرم

 

جزا گونینده قیلام مرامینی تامین

مضاعف ایلرم اجرین او خرجه، یتمش مین

 

کلیم عجزیله عرض ایتدی ای خدای جلیل

حسینه ایمدیکه وار آغلاماقدا اجر جزیل

 

کیم ئولدورر اونی؟ بولدور الهی موسایه

توکوم سرشک، یتوم منده فیض عظمایه

 

جواب ویردی کلیمه خدای حی و جلیل

بنی امیه ایدر کربلا چولونده قتیل

 

کلیم عرض ایلدی ای خدای عرش مجید

بنی امیه ایدللر اونی نه نوع شهید؟

 

جواب گلدی اونون سینه سینی داغلالار

سو یولارین یوزینه کربلاده باغللار

 

صغیر اوشاقلارینی ئولدورر هوای عطش

کبیر جلدین ایدر منکمش بلای عطش

 

کلیمه غیبده ذکر ایتدی خالق قاهر

دیوم همین بو مصیبت نه وقت اولوب ظاهر

 

همینکه یازدی بو فرمانی ابن مرجانه

یتوردولر اول زمان ابن سعد نادانه

 

ازلکه حکمینی یدیمجی گون ایدوب اجرا

قالوب اونومجی گونه حکم آخرین اما

 

او دمکه فاطمه نین دوندی قانه گوز یاشی

ورولدی نیزیه پیغمبر اوغلونون باشی

 

اولاندا سابع شهر محرم، ابن زیاد

دوشوب بو فکره اولا خانمان دین بر باد

 

دیوم نه ظلم ایلدی آه یا امام زمان

گوتوردی زاده وقاصه یازدی بیر فرمان

 

حسین یزیده گلوب یا گرکدی بیعت ایده

و یا که جاه و جلالی، اوزی فنایه گیده

 

قبول ایلمسه بیعتی قیام ایله

حسینه عترتینه سن سویی حرام ایله

 

دایانسا ایش او یره باش و جانیدن گچسون

سو ویرمه سو یرینه، لخته لخته قان ایچسون

 

بو قدر بول که همین سوزده وار رضای یزید

حسین فاطمه نی تشنه کام ایله شهید

 

یارالی پیکرینی یرده قانه غلطان قوی

لباسین امر ایله سویسونلا جسمین عریان قوی

 

حیالی عترتنون دوندر اشگینی سیله

سومکلرین آت ایاقینده خورد خورد ایله

 

همینکه یازدی بو فرمانی ابن مرجانه

یتوردولر اول زمان ابن سعد نادانه

 

ازلکه حکمینی یدیمجی گون ایدوب اجرا

قالوب اونومجی گونه حکم آخرین اما

 

او دمکه فاطمه نین دوندی قانه گوز یاشی

ورولدی نیزیه پیغمبر اوغلونون باشی

 

خبر ویروبله عمر سعده، اهل کوفه و شام

امیر مژده ویر اولدی حسینون امری تمام

 

ایشتدی بو سوزی، اولدی او بی حیا خوشحال

دئدی که اولدی درخشنده کوکب اقبال

 

منیم الیمله یزیدین رضاسی گلدی اله

گلر بو فعلمیله ری حکومتی عمله

 

هوای ری باشنا دولدی، اول جفا کانی

دئدی گرک اولا اجرا امیر فرمانی

 

گلوبدی قتلگهه الده بیر عصا او لعین

عزیز فاطمه نون گوردی نازنین بدنین

 

کسوبله باشینی، مکبوبتا قالوب یرده

چکوبدور اوستنه اوز قانی قرمزی پرده

 

ایدوب عصانی اشاره او نازنین بدنه

شماتتیله دل آچدی امام ممتحنه

 

دئدی حسین دیمدیم گل یزیده بیعت ایله

اوزوی عترتوی بو جهاندا راحت ایله

 

دیوب بو سوزلری یاندوردی روح زهرانی

دونوب مخاطب ایدوب تابعان سفیانی

 

تمسخریله خطاب ایتدی قوم اعدایه

همان حسیندی که جبرئیل بونا دایه

 

همان حسیندی بونی چگننه آلاردی رسول

همان حسیندی بونون نازینی چکردی بتول

 

اولون یزید یانندا بو ماجرایه گواه

منیم الیمله شهید اولدی بو کوکمسیز پادشاه

 

بو ماجرانی بو چولده بو گون یاراتدیم من

حسینه اول اوخی صبح وقتی آتدیم من

 

نجه که جنگ بناسین قویان من اولدوم من

بو قانلی نعشیده اول سویان من اولدوم من

 

دیوم نجه دیوم؟ اظهاری چوخ جسارتدور

گلیم اگر دیمیوم معتبر روایتدور

 

بنی امیه ایدن ظلمی ایتمیون مستور

به شرط انیکه سوزی ذکر ایدن ایده منظور

 

اگر اوزینده لیاقت بولور دیسون بو سوزی

لیاقت اولماسا، اولسون دینده کور گوزی

 

او یرده که بولوری حقین ایلمزلر ادا

بو سوزلری اوخوسا خصم اولا اونا زهرا

 

نجه دیوم که عمر سعد نه جسارت ایدوب

امیر لشگریدی شاهه قصد غارت ایدوب

 

اجازه ایستورم عرض ایتماقا او حالی عیان

آناسی فاطمه دن، سندن ای امام زمان

 

دل پیمبره معناده ظلم اوخی ساچدی

حسین گین گییمین حلقه سین آچدی

 

یارالی پادشهین سویدی جبریله گیمین

او قانلی سینه ده وار باخمادی یارا دورت مین

 

چخارتدی تا زرهی اول ستمگر بی دین

دئدی گلون بو حسینون سویون لباسلرین

 

همینکه ویردی بو فرمانی اول ستم پرور

حسینی سویماقا اولدی قشون هجوم آور

 

بیری ازلده گوتوروب نیزه ده عمامه سینی

بیری عباسین آپاردی، بیریسی جامه سینی

 

تمام سویدی لباسین او اشقیای دنی

قالوبدی ساتری بیر پاره پاره پیرهنی

 

او پیرهن که اونی ایلینده عزم قتال

لطیف جسمینه گیمشدی شاه عرش جلال

 

که سویسالار هامی رختین اگر سپاه شرور

او پیرهن قالا، بلکه وجودی قالمیا عور

 

بنی امیه ده بیر ظلمه باخ، شقاوته باخ

عناده باخ، او حیاسیزده بیر جسارته باخ

 

دوباره امر ویروب ابن سعد بی ایمان

بو کوینگینده سویون پیکرین قویون عریان

 

قدم قویوب ایره لی، ابهر بن کعب دنی

گتوردی نالیه جنتده روح فاطمه نی

 

بو رسمدور قورویا قان، بدنده زخمی سیخار

او قانلی کوینگی فکر ایله گور نه شکل چیخار

 

سویان ستمگر اولا، حرمتینی گور ساخلار؟

علاوه جسمینه تکمشدی کوینگی اوخلار

 

غرض او کوینگی سویدی او ظالم گمراه

آناسی فاطمیه صبر ویر اوزون الله

 

بو قدر اولوب دیه بولم او ظلمینون اثری

یارالی جسمده گوز گوز آچلدی یاره لری

 

گیدوب لباسلر، عریان قالوب امام علیم

خیال غارتیله گلدی بجدل ابن سلیم

 

پیمبر اوغلونی عاری گوروبدی کسوتدن

پوزولدی حالتی محروم اولوب غنیمتدن

 

خیال ایدوبدی قیتسون او کفر محض ظلوم

عزیز فاطمه ایتمیوب او کافری محروم

 

ایدوب سخاوتینی اهل عالمه عیان

او بی مروته انگشترین ویروبدی نشان

 

او سفله طبع شریره، طمع اولوب غالب

دوشوب بو فکره او انگشتره اولا صاحب

 

قدم قویوب ایره لی، اول شقی ایدوب جرئت

دوتوب الین اوزوگه زوریله ویروب حرکت

 

سرشک موجی عبث دل حصارینی یخمور

نقدر جهد ایلدی گوردی قان دوتوب چیخمور

 

نه قادر اولدی چیخارتسون، نه حرص قویدی گیده

بو سوزده داش اولسا ، اورک ایستر دوروب تحمل ایده

 

صاقا صولا او ستمگر گوزین دولاندیردی

گتوردی زینبی درده، بتولی یاندیردی

 

واریدی حربه سی بولمم، دینمورم اظهر

و یا که یردن اله سالدی بیر سنق خنجر

 

بولوب تعرض ایدن یوخ، امام بی کسدی

همان اوزوکدن اوتور خوردا بارماقین کسدی

 

دوباره امر ایلدی ابن سعد بی پروا

گرک امیرین اولا هر اوامری اجرا

 

گرک یزیده بو گون خدمتیم اولا خالص

زیادین اوغلی یازان حکم، قالمیا ناقص

 

حسین عیالینی پیچیده ملال ایلیون

وجودین آتلار ایاقنده پایمال ایلیون

 

سوار اولوب آتنا اون نفر شقی لعین

گلوبله محو ایده لر شاه کربلا بدنین

 

یارالی نعشنون اوستنده چوخ دلیرانه

گتوردیلر او زمان آتلارینی جولانه

 

قویاندا آتلار ایاق نیزه و قلج یرینه

قاتاردی جلد و لحوم و عظامی بیر بیرینه

 

کلام ناطقه آتلار وروب زبس دیرناق

چخوبدی پیکری شیرازه دن، اولوب اوراق

 

او که جفادی امامه قوم دون ایتدی

غرض یورولدی، ستمگرلر ال چکوب گیتدی

 

هدایتین گونی غرب زواله یتمشدی

جهانی عالم معناده ظلمت ایتمشدی

 

باخوب او شمس هدایه، عزا بساطی قوروب

ایدوبدی ظاهر صورتده آفتاب غروب

 

گونوز جفاسی ایدوب آل عصمتی مرغول

قشون اولوب هاموسی استراحته مشغول

 

و لیک بیر نفرین ظلمی قالمشدی گجه

گونوز تاپانمادی ال، گلدی ظلمین ایتدی گجه

 

همین بو مطلبه راویدی شمر ذی الجوشن

دیر اوتورموشدیم خیمه ده همان گجه من

 

نه گوردوم ایلوری یر زلزله قیامتدور

خیال ایتدیم آیا بو نه علامتدور؟

 

دئدیم گونوز بو چوله، من بو وحشتی سالدیم

گجه نه زلزله دور؟ بیله فکرده قالدیم

 

گیدوب تفکره فکرین حصارینی یخدیم

دوروب تحیریله خیمه گاهیدن چیخدیم

 

دیردیم اوز اوزیمه من، بو امر کیمدندی؟

قاباقدا تا گوزومه بیر قارالتی گورسندی

 

دئدیم بو هر کیم اولا، بو سالوب بو زلزله نی

او قدر دوردوم او یرده تا گلوب یتوردی منی

 

ایدوب نظاره، نه گوردوم که بر کشیدی گلن

دئدیم هارا گیدوسن؟ ویر اوزون نشان، کیمسن؟

 

ندور بو زلزله؟ حالی ایله بو حاله منی

گلور خیالیمه سن سالموسان بو زلزله نی

 

دئدی بو زلزلیه عمده بانیم یا شمر

حسین فاطمه نین ساربانیم یا شمر

 

اوز ایتدیقیم عمله وار یری ایدم چوخ اسف

روانه اولموشیدوم ایمدی قتلگاهه طرف

 

دئدیم اله گتوروم بلکه بیر غنیمت و مال

حسین لباسینی گوردوم سویوبلا قوم ضلال

 

ایدوبله رختیدن عریان، وجود خونبارین

دئدیم که غارت ایدوم منده بند شلوارین

 

جواهراتیله ویرمشدیلر ز بس زینت

اله گتورماقا ایتدیم او وقتیده سرعت

 

ایکی الیله دفاع ایلدی او شاه زمن

اوتوزدوم عقلیمی دنیای دون متاعینه من

 

ستمله اودلادیم آل رسول دللرینی

باخا باخا آناسی جدی، کسدیم اللرینی

 

(ساربان آتلار ایاقی داغیدوب پیکریمی

باخ بیر آللهه اوتان ، کسمه منیم اللریمی)

 

بو ساربان ستمی ذکر اولونسا هر یرده

آناسی فاطمه آغلار، یانار گلر درده

 

حسین مصیبتی اولماز یقین(حسینی) تمام

سور حسین اولا زینب آدیله ختم کلام

 

یانان چادردا گجه یاندی، توکدی گوز یاشینی

صباح اولاندا گلوب لیک تاپدی قارداشینی

 

گوروب حسین بدنی یرده قانه غلطاندور

بدن دیمه ، دیه سن گلدی یرده خنداندور

 

چوخور یره اولوب اوراق گل کیمی جسمی

وجود یوخدی، بدندن قالوبدی بیر اسمی

 

نه اللری، نه باشی، نه بدن سلامتدور

نقدر ایشلوری گوز سربسر جراحتدور

 

سویوبلا رختنی، باشدان ایاقه قوم دنی

یارالی گون قباقیندا قالوبدی گل بدنی

 

او کوینگی که گلنده امام میدانه

علی قیزی اوزی ویرمشدی شاه عطشانه

 

باخوب گوروب که همان کوینگنده قوم شرور

سویوبلا قارداشنون نعشینی قویوبلار عور

 

گورنده قارداشین عریان ، اولوبدی قلبی کباب

یارالی قارداشینا، یوز دوتوب ایدوبدی خطاب

 

عریان بدنون یرده دی قارداش باجون ئولسون

گل جسموه قان پرده دی قارداش باجون ئولسون

 

مرحوم حسینی سعدی زمان

منبع مجموعه کانالهای مدح و مرثیه